Onderwijs Quotes

Ik heb gemerkt, juffrouw Engel, in mijn lange loopbaan in het onderwijs, dat een rotmeisje veel gevaarlijker is dan een rotjongen. Bovendien zijn ze veel moeilijker klein te krijgen. Een rotmeisje te grazen nemen is als achter een bromvlieg aan zitten. Je mept erop en het gore kreng is alweer weg. Rotmormeld, die meisjes.

Wij moeten niets verwachten van onze kinderen. Het woord zelf zegt het al, ‘verwachten’! Alsof wij op iets moeten wachten dat er nu nog niet is. De jeugd van onze kinderen is er nu. We zijn altijd maar onderweg. We zijn hier zo kort. Laat het onderwijs alstublieft geen voorbereiding zijn op iets onduidelijks dat in de toekomst ligt.

Sommigen zijn volledig doorgeslagen in hun waanzin: ze denken dat zij kunnen worden beledigd door... een vrouw. Maar hoe welgesteld een vrouw ook is, hoeveel dragers ze ook heeft, hoe vol haar oren ook hangen, hoe ruim en gerieflijk haar draagstoel ook is, wat maakt het uit? Ze blijft een dier dat niet nadenkt. Alleen door kennis en veel onderwijs wordt ze meer dan een wild beest dat zijn begeerten niet de baas is.

Alle goden en duivels die ooit hebben bestaan, of het nu bij de Grieken en Chinezen of bij de Zoeloe's is, zij huizen allen in ons, zijn aanwezig, als mogelijkheden, als wensen, als uitwegen. Als de mensheid zou uitsterven op een kind na dat op de helft van zijn ontwikkeling is blijven steken en dat geen enkel onderwijs heeft genoten, dan zou dat kind de gehele loop der dingen terug vinden, het zou goden, demonen, paradijzen, geboden en verboden, oud en nieuw testament, alles zou het weer kunnen voortbrengen.

Ik doe een poging om het daarbij aansluitende mensbeeld, de spiegel die ons omringt, onder woorden te brengen: Mensen zijn competitieve wezens die vooral uit zijn op hun eigen profijt. Op maatschappelijk vlak is dat in het voordeel van ons allemaal, want iedereen zal in die competitie zijn uiterste best doen om aan de top te geraken. Daardoor krijgen we betere en goedkopere producten in combinatie met een efficiëntere dienstverlening binnen een één gemaakte vrije markt, zonder inmenging door de overheid. Dit is ethisch correct, want het slagen of mislukken van een individu in die competitie hangt volledig af van diens eigen inspanningen. Iedereen is bijgevolg zelf verantwoordelijk voor het eigen succes of falen. Vandaar het belang van onderwijs, want onze wereld is een razendsnelle evoluerende kenniseconomie die om hoogopgeleide mensen met flexibele competenties vraagt. Eén hoger-onderwijsdiploma is goed, twee is beter en levenslang leren een must. Iedereen moet blijven groeien. Immers, de competitie is bikkelhard. Vandaar ook de dwingende noodzaak aan functioneringsgesprekken en constante evaluaties, dit alles geleid door de onzichtbare hand vanuit een centraal management. Dit is de korte samenvatting van het grote verhaal dat vandaag de dag onze cultuur beheerst en dat bijgevolg onze identiteit vormt.

Maar een trein vergeef je veel. Want de trein is een wonder waarover met grotere gebaren kan worden verteld dan over enig ander voertuig. De naam Stephenson galmde door alle klaslokalen, en misschien galmt hij zelfs in het klasje waar ik achteraan in de klas zat en van mijn stotterende buurman luizen kreeg nog altijd na. Wij hebben heldenverhalen gehoord over de eerste trein en niet over de eerste auto, wij weten dat België het dichtste spoorwegennet ter wereld heeft, dat de eerste Europese passagierslijn tussen Brussel en Mechelen liep en dat de koeien zodanig flipten op het voorbij denderen van die eerste trein dwars door hun ooit zo rustige wei dat de hele bevolking wel drie weken lang zure melk moest drinken waarop een vel lag van zo'n zeven duimen dik. Overdrijf ik? Een beetje, maar toch niet veel. Meester Buyle hief zijn armen ten hemel, zijn hoofd zwol op tot de foto van koning Boudewijn in de schaduw van zijn kaken stond wanneer hij oreerde over een tijd waarin België nog iets betekende op wereldvlak, over vooruitgang, over stationsgebouwen die werden opgetrokken als gotische kathedralen, en dat al die welvaart te maken had met de komst van de trein en de schitterende organisatie van onze spoorwegen. Ik ben er zeker van dat meester Buyle niet de enige leraar was die zich ooit op deze wijze voor het bord heeft aangesteld.

Het is zonneklaar dat er met BDW en zijn N-VA doodgewoon niet te regeren valt. Eerst liet hij ons 541 dagen verliezen rond Brussel-Halle-Vilvoorde, nudeinst hij er niet voor terug de Vlaamse Raad één jaar lang lam te leggen door Kris Peeters op te zadelen met allicht één jaar lopende zaken, stilletjes hopend vervroegde verkiezingen uit te lokken. Nu laat hij weer zijn visceraal conservatisme blijken: ASO is altijd goed geweest, dus waarom het afschaffen? Altijd teruggrijpen naar het verleden en steeds weer negeren dat we in de postmoderniteit leven waar het huwelijk al lang niet meer de hoeksteen van de gezonde maatschappij is. Wat was er dan zo goed aan dat fameuze ASO? Mijn kinderen weten niet eens welke de literaire codes zijn van Classicisme over Sturm und Drang, Vroegromantiek, Romantiek, Naturalisme, Realisme, Symbolisme, Modernisme, Postmodernisme; hebben nooit geleerd wat de dominerende stromingen in de filosofie zijn, hebben nooit geleerd hoe je een kram in de muur moet kloppen, hoe je een luchter ophangt, hebben wel tot 7 uur per week volkomen nutteloos Latijn gestudeerd, ikzelf 8 uur per week godsdienstlessen gevolgd. Maar uitleggen hoe de sociale dynamica werkt, hoe formele sociale controle de steeds verder achteruitboerende informele controle kan rechttrekken (onmogelijk!), oh neen! Het niveau van ons fameuze ASO is bedroevend laag. Onderwijs is een verlengstuk van de noden van het bedrijfsleven geworden. Geschiedenis? Daar weten mijn kinderen niets van tenzij dat in 1302 een stel Vlaamsche boeren de Franse adel in het zand lieten bijten. Maar dat de Galopin doctrine de Société Générale er niet van weerhield uranium te leveren aan de Nazi's: niets van geleerd. Wij kweken op scholen onderdanige nuttige idioten. En dat wil BDW verderzetten, want je moet al goed idioot zijn om op zulk'n oerconservatieve kwal te stemmen.

Mocht er vandaag een wereldkampioenschap ter plaatse trappelen georganiseerd worden, dan worden Pascal Smet en zijn team met een straat voorsprong wereldkampioen. Hij beweert dat er geen tijd is om alles in een decreet te gieten de komende twee jaar. Geen tijd? Zet tien onderwijsspecialisten (bij voorkeur geen socialisten) TWEE WEKEN lang bij elkaar en je hebt een gedetailleerd en waardevol voorstel. Het enige wat ik de voorbije 10-15 jaar zien veranderen heb in het onderwijs is de voorzichtige introductie van nieuwe technologie en hier en daar wat kleine veranderingen in het lessenpakket. Digitalisering is omnipresent geworden in ons leven maar nog steeds zie ik elke dag kinderen sleuren met rugzakken vol papier. De jeugd maakt massaal gebruik van smartphones en tablets maar ik vraag me af hoeveel van die jongeren weten hoe de soft- en hardware in elkaar zitten. Het zijn nochtans deze zaken die hun verdere leven zullen sturen en zelfs domineren. Kennis die leerlingen moeten verwerven via huiswerktaken wordt blindelings overgenomen van Wikipedia, zonder enige kritische benadering of eigen inbreng. Ook in het hoger onderwijs zie je dit meer en meer. De kloof tussen afgestudeerden en de arbeidsmarkt was nooit groter dan vandaag en dan komt zo'n Pascal Smet vertellen dat er geen tijd is om te hervormen.

Ik heb het grootste deel van m'n leven in het onderwijs gezeten... ik was een bijzonder trage leerling.

Het uitgangspunt van competentiegericht onderwijs richt zich op de vaardigheden die van belang zijn voor een baan.

De school remde mijn vaart af, stremde mijn bloed. Voor elke pas naar voren die ik buiten had gezet liet het onderwijs er mij twee achteruit doen.

Ouders nemen niet zomaar de primaire verantwoordelijkheid over wat hun kinderen met internet doen; sommigen schuiven die door naar de school. Maar de school hoort een tweederangsrol te spelen in de opvoeding van kinderen, geen eersterangsrol. Anderzijds is het dan weer zo dat kinderen zeker via het onderwijs moeten worden voorbereid op de taak die hen te wachten staat: ze zullen moeten de wereld maken. Daar is filosofische reflectie voor nodig, en dus zou filosofie een verplicht onderdeel moeten zijn van het lessenrooster in een of enkele jaren van het middelbaar onderwijs.

Met 3 rode letters schreef Rushdie te Groningen, zeer hoog verheven onderwijs.

Ik krijg geen adem. Help, ik krijg geen adem. Wacht. Ik moet ... even ...' Ik zak neer op de bureaustoel voor mijn schrijftafel, leg mijn telefoon weg - met de speaker aan - en pak dan mijn notitieboekje tevoorschijn. Terwijl Floor naar adem hapt, gilt, schreeuwt, rondjes draait in haar kamer, hoorbaar haar hoofd stoot, ik weet niet hoe vaak 'Zeg me dat je liegt! Zeg me dat je liegt!' in de hoorn tettert en vervolgens een eindeloze speech afsteekt over dat dit de mooiste en beste dag van haar leven is, vind ik de taken van mijn actielijstje af en lees ik me vervolgens in voor een bijeenkomst over het project Kunst in de Klas, waar Constanc vanmiddag bij moet zijn. Het is een project dat streeft naar meer kunst in het primair onderwijs en waarvoor Constance heeft besloten zich als ambassadeur in te zetten. (Ach, ze is zo groot geworden! Je weet wat ze zeggen: voor je het weet, zijn ze het huis uit!)

Een baby van een aantal maanden oud is al heel bedreven in het onderscheiden van vriendelijkheid, kwaadheid en angst op het gezicht van de ander, ook al heeft het kind op dat moment nog niet geleerd, door een onderzoek van het eigen lichaam, wat de fysieke tekens van deze emoties zijn. Het lichaam van de ander met zijn verschillende gebaren en uitingen verschijnt direct als een met emotie geïnvesteerde betekenis aan het kind. Het kind leert de geest dus zowel te begrijpen als een zichtbaar gedrag en als datgene wat zich afspeelt in de intimiteit van zijn eigen geest. Op onze beurt ontdekken wij, volwassenen, in ons eigen leven alleen datgene wat onze cultuur, boeken, traditie en ons onderwijs ons geleerd hebben daarin te zien. (...) Het zuivere 'zich' - de geest zonder lichaam, zonder instrumenten en geschiedenis - dat we als een kritische instantie kunnen plaatsen tegenover de zuivere en eenvoudige binnendringing van ideeën, die ons worden opgedrongen door onze leefomgeving, kan zichzelf uiteindelijk alleen realiseren in een tastbare vrijheid die zich baseert op het instrument van de taal en op de deelname aan het aardse leven.

Publiek onderwijs dient religieus neutraal te zijn. Als islamitische leerlingen in pauzes gaan bidden, maak je religie vanzelfsprekend op school, ontstaat er sociale druk, verbijzonder je een groep én verander je het idee van een pauze. De pauze is een sociaal moment, waar je iemand tegen het lijf kan lopen die anders is dan jij. Je seksuele identiteit is geen keuze, geloof is dat wel, althans, zou dat naar mijn mening moeten zijn: vrij om te kiezen, vrij om van je af te werpen ook.

Publiek onderwijs dient religieus neutraal te zijn. Als islamitische leerlingen in pauzes gaan bid-den, maak je religie vanzelfsprekend op school, ontstaat er sociale druk, verbijzonder je een groep én verander je het idee van een pauze. De pauze is een sociaal moment, waar je iemand tegen het lijf kan lopen die anders is dan jij. Je seksuele identiteit is geen keuze, geloof is dat wel, althans, zou dat naar mijn mening moeten zijn: vrij om te kiezen, vrij om van je af te werpen ook.