“
Devletlerin bir hayat müddeti vardır, hiçbir medeniyet sonsuza kadar devam
edip gitmez. Tarihe bakarsanız, bunu açık şekilde görürsünüz. Mesela,
eski Mısır medeniyeti binlerce sene devam etti ve ortadan kalktı. Onun yerini
eski Yunan, Roma devletleri aldı ama onlar da silindiler. Zaman geçti,
biz geldik, 600 sene devam ettik, ama miadımız dolmuştu ve biz de yıkıldık.
İngiltere ise, imparatorluk olarak, sadece 200 seneye yakın devam edebildi.
Bugünün en kuvvetli devleti Amerika ama, günün birinde o da nihayete
erecek. Reform çabalarının muvaffak olması halinde Osmanlı Devleti'nin yıkılmayacağını,
devam edeceğini söyleyenler çıkmıştır ama ben buna inanmıyorum.
Yıkılışımız en fazla 50 sene gecikirdi, o kadar.
”
”