Otar Chiladze Quotes

თავისუფლებამ კი არ მოგვიტანა ამდენი სიბინძურე, თავისუფლებამ გამოაჩინა მონობაში დაგროვებული. (გნებავთ შეძენილი!)

„საქართველო იმ გემს გავს, საჭე რომ გაფუჭებია, ანძები რომ გადამტვრევია, კურსი რომ დაკარგვია, ეკიპაჟს რომ მიუტოვებია, მაგრამ ტრიუმი საჭმელ-სასმელის დიდი მარაგით აქვს ამოვსებული

ადამიანი ჩვენგან გაკიცხვას კი არ იმსახურებს, არამედ თანაგრძნობას; აი, ერთადერთი, რისი თქმაც შემიძლია: უნდა თანავუგრძნოთ ყველას!

ვინმეს ჯობნა ჯერ კიდევ არ ნიშნივს, რამეს რომ წარმოადგენ. გააჩნია ვის ჯობნი. არც უნდა თქვა, კუზე სწრაფად დავდივარო.

ყველა პეპელა ბრმაა: პეპელა რომ ბრმა არ იყოს, ჩამოსაჯდომი ყვავილის არჩევასაც ვერ მოასწრებდა, ყველა ყვავილი ერთნაირად მოხიბლავდა და იმასაც უნდა ეწვალა, ეყოყმანა და ამ წვალებასა და ყოყმანში მოკვდებოდა კიდეც. ახლა კი უფრო მეტსაც ასწრებს და უფრო მეტ ყვავილსაც პოულობს, რადგან ბრმაა და არჩევანის უნარი არა აქვსო, - ამბობდა აფრასიონი.

თავად მონობას სიკვდილი გერჩია დაუფიქრებლად, მაგრამ შვილზე ასე ვერ იფიქრებდი. შვილი დე მონა ყოფილიყო, ოღონდ ეცოცხლა.

რაც გიყვარს სიყვარულის გამო უნდა გიყვარდეს მხოლოდ და რაც გძულს, ისიც სიყვარულის გამო უნდა გძულდეს. არ უნდა შეეპუო არაფერს,არც გაჭირვება,არც დამცირებას,არც გაწბილებას,არც დამარცხებას.და, რაც მთავარია, ასევე საჭიროა, სიკვდილამდე, სიცოცხლის უკანასკნელ წუთამდე გჯეროდეს, შენგანაც რომ შეიძლება გამოვიდეს "დიდი კაცი"; ეჭვითა და უნდობლობით არ უნდა შეურაცხყო შენი ბავშვობა, არასოდეს არ უნდა დაივიწყო შენი ბავშვობის ბაღი, როგორც არ უნდა გადაასხვაფეროს, გაახმოს, გამოკაფოს იგი დრომ და ომებმა.

იმპერიის ყველაზე დიდი ბოროტება ის გახლდათ, განუსაზღვრელი ვადით დატუსაღებულ ხალხს უცებ რომ განუცხადა: თავისუფლები ხართო. ხალხი დამდგარ, დამყაყებულ, დაჭაობებულ წყალში ყვინთვას სწავლობდა გაჩენის დღიდან, წურბელებსა და ბაყაყებზე სანადიროდ, ახლა კი - გაფრინდითო - და, რასაკვირველია, ვერ გაფრინდებოდნენ, ვიდრე გადაგვარებული, გაკორძებული ფრთა ხელახლა არ გაეზრდებოდათ, ანუ, არ მოიშორებდნენ, არ დაივიწყებდნენ მაინც, ძველისძველ, თანდაყოლილსა თუ თანდათანობით შეძენილ ჩვევებსა და თვისებებს, რაც, მხოლოდ და მხოლოდ, სატუსაღოში გასაძლებად იყო საჭირო, აუცილებელიც, და არა, ვთქვათ, ცაში სალივლივოდ.

ადამიანი უნდა ჩაეტიოს მისთვის განკუთვნილ ღრმულში, თუ უნდა რომ მშვიდად იცხოვროს. არც არავის არა აქვს ნება გამოდგეს და ეძახოს, ორმოში ცხოვრობო. ვისი რა საქმეა, თუკი იგი თავს მშვენივრად გრძნობს ამ ორმოში და ღამით, ძილით წინ, ღმერთებს ეჩურჩულება, სულ ასე მამყოფეთ, არაფერი შეიცვალოსო. თუკი უნდა რომ... თუმცა თავადაც ხომ გრძნობ, რა მოუხერხებელია ასე წოლა?

ვინც კი იარაღს მოკიდა როდისმე ხელი, ყველამ ჩვენ გადაგვიარა.

ენა უძვლოა, საითაც გინდა, იქით შეატრიალებ.

ყოფილი კომუნისტი ფუნქციონერი წირვას არ აცდენს. მლოცველებში დგას, პირველ რიგში და თვალებში შესცქერის... ტელეაპარატს. კარგია თუ ცუდი? თუ სულიერ და ზნეობრივ გარდაქმნასთან გვაქვს საქმე, კარგია. მაგრამ საეჭვოა! დავით აღმაშენებელი უკან იდგა ხოლმე ტაძარში, ბოლო რიგში, როგორც ჩვეულებრივი მლოცველი. მაშინ ტელევიზია არ იყოო, გეტყვის გაქრისტიანებული ფუნქციონერი და, თავისთავად, ისიც მართალი იქნება. თუ ეკრანზე არ გამოჩნდი, სანთლით ხელში, როგორ გაიგებენ სხვები, ძველი გზა რომ დაგიგდია და ახალს შესდგომიხარ?

გარეთ ისევ წვიმს და ჯერ ადრეა .. გარეთ ისევ წვიმს და ჯერ ადრეა, გარეთ ისევ წვიმს და სულ იწვიმებს, მე ვგრძნობ რომ მცივა და მენატრები მაგრამ ვარ გხედავ,როგორც სიცივეს! გარეთ კი წვიმითსველი აბრები აშიშინებენ შერჩენილ სიცხეს, მე აღარ მინდა,რომ სხვებს დაბრალდეს ჩემი სიჩუმე და ხმაურს ვიწყებ.... გათავდა.. აღარ ჩამოგეხსნები, არ მახსოვს ვის რა ვუთხარი გუშინ და ვაფათურებ სიცხიან ლექსებს შენს თმებზე, მხრებზე, მუხლებზე …… სულში. ნარბენი კაცის გულივით ფეთქავს საათიც, ქუჩაც, ფოთოლიც, წვეთიც... შენ ხარ-აქამდე რაც უნდა მეთქვა, შენ ხარ ოთახში ჰაერზე მეტი!..

- რა გინდა ჩემგან? - ჰკითხა ფარნაოზმა. კუსამ არ უპასუხა და აკლდამაში წვიმის ხმა გაისმა. კუსამ თითქოს დაფიქრების საშუალება მისცა, თუ გესმის, რას მეკითხებიო და ფარნაოზმაც იგრძნო ეს, მაგრამ უკვე გვიან იყო. ეს შეკითხვა კუსას სიძლიერისა და უპირატესობის აღიარებას ნიშნავდა. ეს შეკითხვა ეტყობა, წლების განმავლობაში მზადდებოდა, რათა დღეს, სწორედ დღეს, მშობლების აკლდამაში, ფარნაოზის ყველაზე სუსტ ადგილას ამოეხეთქა, და ამოხეთქა კიდეც, შლამსა და ქანებში ტანჯვითა და წვალებით გამოვლილმა, უეცარი სინათლითა და თავისუფლებით დაბრმავებულმა, სინათლესა და თავისუფლებას შეუჩვეველმა და ამიტომაც უკან დაბრუნების ყოველგვარ უნარსა და საშუალებას მოკლებულმა

9 მაისი. ჩაი დავლიე თუ არა, ამინდიც შეიცვალა, არც ესაა გასაკვირი – არ შეიძლება დღევანდელი დღე საზეიმოდ მივიჩნიოთ. მართალია, ორმოცდაათი წლის წინ ფაშიზმი დღევანდელ დღეს დამარცხდა, მაგრამ კომუნიზმი კიდევ უფრო გადიადდა და გაძლიერდა. რომელი უარესია კაცობრიობისათვის, ძნელი სათქმელია. მე, პირადად ვერ ვიტყვი. მე კომუნიზმის მსხვერპლი ვარ და, ამდენად, ობიექტური ვერ ვიქნები... ...რუსეთი + კომუნიზმი = ბოროტების იმპერიას და ეს იმპერია, სამწუხაროდ, მარადიულია, რამდენადაც მარადიულია თავად რუსეთი. რუსეთი + x = მაინც ბოროტების იმპერიას. x კი ყველაფერი შეიძლება აღმოჩნდეს, მონათმფლობელობაც, ფეოდალიზმიც, კაპიტალიზმიც, სოციალიზმიც, დიქტატურაც, დემოკრატიაც, მონარქიაც, ანარქიაც, კონვენციაც, კომუნაც, [...], პარლამენტიც, დუმაც, უხუცესთა საბჭოც, მილიტარიზმიც, ელექტროფიკაციაც, ბელადიც, გეტმანიც, ატამანიც, სულიერი მოძღვარიც და ნარკობიზნესის ნათლიმამაც.

წვიმის შემდეგ კი ქვეყანა პირველყოფილი სიმშვენიერით ბრწყინავდა, კისკისებდა და არც დაღლა ეტყობოდა, არც ასაკი, მზად იყო თავიდან გაემეორებინა ყველაფერი, გაეჩინა, შეექმნა, მოეკლა და დაენგრია. ვინ იცის, სწორედ ახლა, ამ ერთ წუთში, ატალახებული მიწისა და მზის მცხუნვარე სხივების შეუღლებით, რამდენი, რამდენნა-ირი თესლი ღვივდებოდა, გამსკდარი ბოჭკოდან, პარკუჭიდან თუ კვერცხიდან რამდენი ყლორტი, ჭია და მწერი გამოდიოდა სამზეოზე და ყველას ჰქონდა თავისი ადგილი, მკლავის გასაშლელი, საცოცავი, საბრუნავი, რადგან ამდენივე სტოვებდა სამზეოს, კვდებოდა, ილექებოდა, იხრწნებოდა და ისევ თავის ადგილს იკავებდა სიკვდილ-სი-ცოცხლის წრეში, რადგან ახლა სხვა სახით, მარადიული ტრიალისგან შეცვლილი, გადასხვაფერებული მოვლენოდა ქვეყანას მირიადი წლების შემდეგ, როცა ისევ მოვი-დოდა მისი რიგი. ამ მირიადი წლების შემდეგაც მისი მოვალეობა მაინც იგივე იქნე-ბოდა: უნდა ეცოცხლა და მომკვდარიყო, უნდა მომკვდარიყო და ეცოცხლა. და ასე და-უსრულებლივ. რაც არ უნდა პატარა და უმნიშვნელო ყოფილიყო იგი, პატარა და უმ-ნიშვნელო, მისი უკვალოდ გაქრობა, მისი ამოვარდნა სიკვდილ-სიცოცხლის ამ ჯადოს-ნური წრიდან მაინც დაეტყობოდა ქვეყანას, მაინც შეფერხდებოდა რაღაცა, და ეს შე-ფერხება, თუნდაც წამიერი, სრულყოფილების იერს დაუკარგავდა სააქაოსაც და საი-ქიოსაც. ამიტომ, მწერსაც კი არ ჰქონდა უკვალოდ გაქრობის უფლება. მსგავსს მსგავ-სი უნდა დაეტოვებინა და სანამ მსგავსს არ შექმნიდა, არც სიკვდილის ნება ჰქონდა, რადგან სიკვდილი დასვენებაში ეთვლებოდა. იქ, სიკვდილში გადასულს, შეეძლო გულხელდაკრეფილს ეცადა, როდის გამოუნახავდნენ ახალ ფლასსა და ნიღაბს, და დაუძახებდნენ: ადექ, დარეკა შენმა ჟამმაო.

ხიზანის ბუნებაც ხომ ასეთია. რა თქმა უნდა, მადლობელია, პური რომ გაუყავი, ჭერქვეშ რომ შეიფარე, ცეცხლთან ადგილი რომ გამოუნახე, მაგრამ, ამავე დროს გული შურით ევსება, რადგან მას არც საკუთარი პური, არც საკუთარი ჭერი და არც საკუთარი ცეცხლი გააჩნია. მართალია, შენ ამაში სრულებითაც არ ხარ დამნაშავე, მაგრამ მისი ფარული სიძულვილი უმთავრესად შენკენაა მომართული, რადგან შენ გაქვს ის, რაც შეიძლება მასაც ჰქონოდა და თუკი ასეა, მაშინ ბუნებრივად იბადება მის აფორიაქებულ გონებაში ამგვარი კითხვაც: რატომ გაქვს შენ და არა მას?

თუ არ აიღებ - ინანებ ბოლოს და თუ აიღებ - მაინც ინანებ. მე კი ავიღე და ამის მერე ხანჯლის პირივით ბასრი ჩრდილები აფათურებდნენ ჩემს სულში ხელებს, როგორც მთვრალები ან დაჭრილები. და განუწყვეტელ ცახცახად ქცეულს და ჩემს დაბნეულ ფიქრში ჩაკეტილს, ვიზეპირებდი შენს ლამაზ სხეულს, როგორც მოწაფე პირველ გაკვეთილს.

ნ იქნებ მე ვარ ასე მშიშარა, იქნებ მე მადევს სულზე ურდული და თან ვშრიალებ, როგორც ნიჟარა გამოფიტული და გაქურდული. და ვცხოვრობ, როგორც ერთგული წევრი ბრმათა და ყრუთა მშვიდი არტელის და სულ მგონია, რომ სხვებზე ბევრი მაქვს საფიქრალიც და სადარდელიც.

მე კი ვნატრობდი, რომ სანატრელი არ ამხდენოდა სხვისი წყალობით. მყოფნიდა შენი სუსტი სანთელიც და მარტო შენთან მოსვლას ვჩქარობდი. და ღმერთმა იცის, ხვალ სად ვიქნები ან რომელ ჩრდილში მივეტმასნები, თუ გამითავდა შენზე ფიქრები, როგორც გადამწყვეტ წუთში ვაზნები. რას მიშველიან მაშინ დევები, რის მაქნისია მათი ეშვები,

გესმის? გამოჩნდი! მე იმდენს ვფიქრობ, რომ შემიძლია შეგეხო კიდეც, მაგრამ ყოველთვის თითქმის და თითქოს და მერე დიდხანს ვიმშვიდებ თითებს.

ჩემში იქნება დევების ძალა, სანამ მიყვარხარ და მეყვარები, სანამ გრძელდება და ფეთქავს კვალი და სასწაულად გთვლიან თვალები.

ძვირფასო! სიტყვას აქვს თავის ფასი, ზომა და წონა, სუნი და ფერი და ისიც ყველა ჩვენგანის მსგავსად იცინის, ტირის, ოცნებობს, მღერის.

ადამიანობა მოთმინება ყოფილა