“
Sevmek! Kelimelere herkes kendine göre bir anlam, bir değer veriyor galiba. Bu değerler aynı olmadıkça iki kişi iki ayrı dil konuşuyorlarmış gibi olmuyor mu?
”
”
Yusuf Atılgan (Aylak Adam)
“
Ranjish hi sahi dil hi dukhane ke liye aa
aa phir se mujhe chhod ke jaane ke liye aa..
Pahale se maraasim na sahii phir bhi kabhi tou
rasm-o-rahe duniya hi nibhane ke liye aa..
Kis kis ko batayenge judaai ka sabab ham
tu mujhse khafaa hai tou zamaane ke liye aa..
kuch tou mere pindaar-e-mohabbat ka bharam rakh
tu bhi to kabhi mujh ko manaane ke liye aa..
ek umr se hoon lazzat-e-giriyaa se bhi maharuum
aye raahat-e-jaan mujh ko rulaane ke liye aa..
ab tak dil-e-khushfeham ko tujh se hain ummiden
ye aakharii shammen bhi bujhaane ke liye aa ....
”
”
Ahmad Faraz
“
Muhabbat jin ky saath hoti hai, woh kabhi tanha nahi hoty. muhabbat unhen kabhi tanha hony nahi deti.
”
”
Farhat Ishtiaq (Dil Se Niklay Hain Jo Lafz / دل سے نکلے ہیں جو لفظ)
“
Kamu harus yakin, when you meet an ending, it's just because you're going to meet a new start.
”
”
Mia Arsjad (Dil3ma)
“
The biggest mistake you can make is trying to interpret someone's actions in a way that fits your definition for love.
”
”
Nisha Sharma (Dating Dr. Dil (If Shakespeare Was an Auntie, #1))
“
Nasıl kolayca söyleyiveriyor bunu. Sevmek! Kelimelere herkes kendine göre bir anlam, bir değer veriyor galiba. Bu değerler aynı olmadıkça iki kişi iki ayrı dil konuşuyorlarmış gibi olmuyor mu?
”
”
Yusuf Atılgan (Aylak Adam)
“
Diyar-e-Ishq Mein Apna Maqam Paida Kar,
Naya Zamana, Naye Subah-o-Sham Paida Kar;
Khuda Agar Dil-e-Fitrat Shanas De Tujh Ko,
Sakoot-e-Lala-o-Gul Se Kalaam Paida Kar;
Mera Tareeq Ameeri Nahin, Faqeeri Hai,
Khudi Na Baich, Ghareebi Mein Naam Paida Kar
Build in love’s empire your hearth and your home;
Build Time anew, a new dawn, a new eve!
Your speech, if God give you the friendship of Nature,
From the rose and tulip’s long silence weave
The way of the hermit, not fortune, is mine;
Sell not your soul! In a beggar’s rags shine.
”
”
Muhammad Iqbal (Baal-e-Jibreel)
“
Was it normal to want to cancel and go home to read?
”
”
Nisha Sharma (Dating Dr. Dil)
“
Shaq pe hai yaqeen unko,
Yaqeen pe hai shaq Mujhy.....
.....Kis ka jhoot jhoot hai,
Kis ke sach main sach nahi,
Hai ke hai nahi,
Bas yehi sawaal hai,
Aur sawaal ka jawaab bhi,
Sawaal hai.....
.....Dil ki gar sunoon to hai,
Dimaag ki to hai nahi,
Jaan loon ke jaan doon,
Main rahoon ke main nahi!!
”
”
Vishal Bharadwaj - Haider Film
“
We wish to become one thing or another, rather we wish to become everything and in this pursuit of becoming everything we only end up becoming idiots.
”
”
Wasif Ali Wasif (Dil Darya Samandar / دل دریا سمندر)
“
The fear is not real, Dil Bahadur; it is only in your mind, like all other things. Our thoughts form what we believe to be reality.
”
”
Isabel Allende (Kingdom of the Golden Dragon (Eagle and Jaguar, #2))
“
The ocean sleeps. The ocean wakes. And the waking of the ocean is the waking of the soul. At midnight wakefulness springs from within the ocean.
”
”
Wasif Ali Wasif (Dil Darya Samandar / دل دریا سمندر)
“
And Dil was realizing that there are few things that so shake belief as seeing, clearly and precisely, the object of that belief. Seeing, contrary to popular wisdom, isn’t believing. It’s where belief stops, because it isn’t needed anymore.
”
”
Terry Pratchett (Moving Pictures (Discworld, #10; Industrial Revolution, #1))
“
Ankhon mein bassee ho,
Par door ho kaheen.
Dil ke kareeb ho,
Yeh mujhko hai yakeen.
”
”
Lucky Ali
“
This life is but a dream. A state of sleep but how unfortunate that man's eyes open only when they are about to be closed (forever).
”
”
Wasif Ali Wasif (Dil Darya Samandar / دل دریا سمندر)
“
If love existed, this woman would have his heart, and he'd willingly take his scalpel to carve it out and give it to her.
”
”
Nisha Sharma (Dating Dr. Dil (If Shakespeare Was an Auntie, #1))
“
Kabhi Kuch To Kisi Ke Waaste Dil Se Dua Kar Lo, Yahi Insaaniyat Ka Farz Hai, Tum Bhi Ada Kar Lo, Koi Bhi Shakhs Duniya Mein Tumhein Chhota Nazar Na Aaye, Tum Apne Sochne Ka Daayra Itna Bada Kar Lo, Hamari Apni Fitrat Hai Wafa Karna, Wafa Kar Lo, Tumhari Apni Marzi Hai Wafa Karo, Ya Jafa Kar Lo, Ye Duniya Khubsoorat Hai Yaqeen Aa Jaayega Tumko, Kisi Se Dil Lagaane Ki Kabhi Koi Khata Kar Lo.
”
”
Galib Shayari
“
In order to spend out our time (life) we sell some of this time. We work for someone, we labour. In freedom we do slavery.
”
”
Wasif Ali Wasif (Dil Darya Samandar / دل دریا سمندر)
“
Wishes and fears are illusions, Dil Bahadur, not realities. You must practice detachment.
”
”
Isabel Allende
“
Ben doğru dürüst konuşamadığım, konuşmaktan tat alamadığım birine aşık olamam. Konuşmak için de ortak bir dil, ortak bir duyarlılık gerekir değil mi? Ortak dil bulmanın zorluğundan söz ediyorum. Kibir değil bu!
”
”
Barış Bıçakçı (Sinek Isırıklarının Müellifi)
“
han dil udaas ha
magar
ab na teri koi aas ha
zamana chora tujhay apna banaya
tu ne hamein thukraya zamana apnaya
ab jab zaroorat hay mujhay zamany ki
tujhay b nahi koi zarorat ab laut any ki
teri in adaaon ko jan gya mein
yeh wohi adat purani c
masoom dilon say khelna
han yeh wohi kahani c
rabba tu dikha dena issy bhala rasta
kahin na le bethy baduwa kisi tootay dil say
ye larki jan k jo bani anjani c.........xx
”
”
aar kay
“
The Choice of a purpose is more important than success.
”
”
Wasif Ali Wasif (Dil Darya Samandar / دل دریا سمندر)
“
Demê te ji dil tshtek bvêt o kar dikey bu wî tshtî, hemî rêk dê bu te vebn o gerdon dê harîkarîya te ket xo heta dîwara jî dê bu te bn dergeh.
”
”
Jiwar Chelky
“
faasla to hai magar koi faasla nahin,
mujhse tum juda sahi dil se tum juda nahin.
”
”
Shamim Karhani
“
sarapa arzoo hone ne banda kar diya ham ko
wagarna hum khuda the gar dil be-muda'a hot
”
”
Mirza Asadullah Khan Ghalib
“
Romance novels sell an idealized fantasy that we all want to experience. They may be fiction, but there is a reason why so many people connect to love stories. Because that’s the type of feeling we want to give, and want to receive.
”
”
Nisha Sharma (Dating Dr. Dil (If Shakespeare Was an Auntie, #1))
“
Agirê Evîndarî
Şev tev çûye îdî ma tu hew tê lo
Ez ranazim, kengî bê te xew tê lo
Xanî bûye zindan tê de ranazim
Ta sipîdê qîr û nal û tew tê lo
Te j’min dil bir carek mi j’ter nego na,
Te rû kul kir carek mi j‘ter nego na
Ma ji bo çi, îro tu j’min xeyîdye?
Te ji min çidkir, carek mi j’ter nego na
Ay dil, ay dil, ma kes nîn e mîna wî?
Bo çi her dem wer dilxwazê dîna wî?
Ahî dema destê wî l’bin serê min!
Bi min xweş tê gelek hilm û bîna wî
Tenê hiştim ay dil îşev çima çû?
Wî ez kuştim, ay dil îşev çima çû?
Rabe peykev ay dil zû wî werîne
Tev biriştim ay dil îşev çima çû?
”
”
Cegerxwîn
“
har baat kahte ho juban se mujhe tum...
Kabhi apna haal bejuban bhi to bata dil..
”
”
Naresh Sharma
“
Hum Sab Ko Mnate Hai, Lekin Humko Manne Wala Koi Na Raha, Dil Me Mere Etne Zakham Ho Gaye Ki Malham Lgane Wala Koi Na Raha,
”
”
Preet Dhiman
“
Mere seene pe rakho haath ki dil roshan ho
Mujh ko diwali manaane ki ijaazat de do
”
”
Tripurari Kumar Sharma
“
Kelimelere herkes kendine göre bir anlam, bir değer veriyor galiba. Bu değerler aynı olmadıkça iki kişi iki ayrı dil konuşuyorlarmış gibi olmuyor mu?
”
”
Yusuf Atılgan (Aylak Adam)
“
Tamara dil no atrupt prem , avyakta jhankhana ae radha. Sukhnu sapanu, milanni aaturta ae radha. raday ma feeling hase, to radha hase ane ae hase tyan hun!
”
”
Jay Vasavada (JSK : Jay Shree Krishna)
“
Hoti rahengi mulaaqatein tumse
Nigaaho se durr ho dil se nahi
”
”
Wajid Shaikh (Sukoon)
“
Yeh kisne kaha ke woh tujhe dil se chah raha hain
Woh kisi ko bhoolne ke liye tere pass aa raha hain
”
”
Wajid Shaikh (Sukoon)
“
Yabancı dil, düşünceyi tanıtan ve tattıran bir anahtardır, bir “medeniyet anahtarı”.
”
”
Cemil Meriç (Bu Ülke)
“
Kisi ko apni zindagi k poshidah goshay dikha kar ye kehna k ' daikho men ne tm par aitabar kiya hai...meray aitabar ko totnay na daina' uske toheen aur tazleel karny k matradif hai...men samjhta hon k insan ya to kise par aitabar kary nahi...aur agr kary to phr pora aitabar kary...ye kch aitabar aur kch bay aitabari wali kefiat dono fareqon k lye takleef dah hoti hai.
”
”
Farhat Ishtiaq (Dil Se Niklay Hain Jo Lafz / دل سے نکلے ہیں جو لفظ)
“
Otuz altı saattir gene açım. Ölümü bekliyorum. Bu arada vaktimi boş geçirmemek için, okuyorum, yabancı dil çalışıyorum; hiçbir şey anlamıyorum. Fakat eskiden de -karnımın tok olduğu zaman da- anlamıyordum.
”
”
Oğuz Atay (Korkuyu Beklerken)
“
Ba hamdigar huay hain dil-o-deedah phir raqib, Nazzara-e-khayaal kaa samaan kiyay huay. [The heart and the eyes are competing for the beloved. One, with the means of sight and the other with the means of imagination].
”
”
Hasan Suhail Siddiqui (DUSK TO DUSK The Eternal Flame of Mirza Ghalib Urdu Poetry (The Mirza Ghalib Collection))
“
Jee Utha'
Sanson mein jo samaye wo,
Ragon mein ghul jaaye jo,
Haan issi se hai chalta ye jahan,
Ishq ka hai wo jalwa bepanah.
Rok sake no koi jo,
Pyaar hai sailaab wo,
Jee utha jo pada iskaa saya,
Khoya jo dil sab kuch hai paya.
”
”
Sumit Agarwal (The Four Patriots)
“
Saari umar yaaara tenu pyar mile..
Jo hove tere dil vich oh harr vaar
mile...
Vichar jandy ne kush lok miln to
bad...
Jo kdi na vichare evy da tenu
yaar mile...
Hun kry jagdeep ehi ardass tenu
sub kush mile...
bs kdi mery varga dhokybaz yaar
na mile...
”
”
Jagdeep singh sandhu
“
Duniya ke mehfilon se ukta gaya hoon ya Rab
Kya lutf anjuman ka , jab dil hi bujh gaya ho
Shorish se bhagta hoon, dil dhoondta hai mera
Aisa sukoot jis pe taqreer bhi fida ho
I am weary of worldly gatherings, O Lord
What pleasure in them, when the light in my heart is gone?
From the clamour of crowds I flee, my heart seeks
The kind of silence that would mesmerize speech itself
”
”
Arundhati Roy (The Ministry of Utmost Happiness)
“
Bir dil bilmenin, birkaç kitap okumanın insanlar arasında bağlılık yaratabileceğini düşünmek budalalıktır. Düşünceler, kitaplar, fikirler, sözcükler... tersine, bunlar seni daha da yalnızlaştırıyor, çünkü eskiden sende belki var olan içgüdüsel bazı sadakatleri yok ediyorlar.
”
”
Amitav Ghosh (Flood of Fire)
“
Di Baxan De
Di baxan de berim sorgul
Wekî bilbil dikim meyilê
Sehergahan dinalim ez
Eman leylê, eman leylê
Tu Leyla ez wekî Mecnûn
Stem pir kir li min gerdûn
Çem ê dila Dicla û Ceyhûn
Felek heylê felek heylê
Tu şêrîn î, şeker ramîs
Bi ken her dem, dikî payîz
Tu Şêrîn î li cem Parvîz
Me dil Ferhad sed keylê
Bi nişanî bi şêran î
Welatê rind û xopan î
Li te pîroz e şahan î
Bi bejin û kês im û şeylê
Li sere textê evîndaran
Nesîhaya ji dildara
Dil birîn bû ji dîndara
Te pirsek lê nekir qey lê
”
”
Cegerxwîn
“
A kalapos tenorszaxis épp egy csodálatos impro csúcsára hágott, az emelkedő-süllyedő riff az „Í-JÁ“-ból átment az őrültebb „Í-dil-lij-já!“-ba és együtt zengett a csikkheges dobok görgő robajával, amiket egy drabálisan és brutálisan nagydarab bikanyaku fickó csépelt, akit nem érdekelt semmi más, csak szadizta a szerkóját, brimm, ritili-bumm, brimm.
”
”
Jack Kerouac (On the Road)
“
Being single is for white people. You need to stop it.
”
”
Nisha Sharma (Dating Dr. Dil (If Shakespeare Was an Auntie, #1))
“
Türkçe, bilinen en eski dil ürünlerinden çok önceleri oluşmuş, çok eski ve çok yaygın bir anadildir.
”
”
Doğan Aksan (Anadilimizin Söz Denizinde)
“
Birisi bizim bilmediğimiz bir dili konuştuğunda, bazı önemli şeylerin söylendiğini zannederiz sıklıkla!
”
”
Mehmet Murat ildan
“
Dil bir buluttur, yağdıkça şiir olur...
”
”
Haydar Ergülen (Keder Gibi Ödünç)
“
Masjid ddhaa dey, Mandar ddhaa dey Ddhaa dey jo kuchh ddhenda. Ik kisey da dil na ddhavein Rabb dilaan vicch rehndaa
”
”
Khushwant Singh (Agnostic Khushwant: There Is No God)
“
Hamko ma’aloom hai jannat ki haqeeqat lekin Dil ki khush rakhne ko, ‘Ghalib’ yeh khayaal achcha hai
”
”
Neeraj Pandey (Ghalib Danger)
“
Dil ka dard saha na jaye
kon he jiske bina raha na jaye.
”
”
Douglas Self
“
Yabancı dil öğrenmek günah sayıldığı için dış politika hiyanetleri Osmanlı topluluğundan ayrılmak istiyen ve Fenerli denen Rumların elinde idi.
”
”
Falih Rıfkı Atay (Çankaya)
“
Raja Beta, Dil Ki Tukdi, what hurts you, my delight?
”
”
Nikita Gill (The Girl and the Goddess: Stories and Poems of Divine Wisdom)
“
Jo Rehte thae saso mei wo Silsile Bangaye
Dil ki Galiyo mei Paheli Bangaye
”
”
Rishab jain
“
Fotoğraf her dili konuşur; bilgelik her dili konuşur; iyilik her dili konuşur; sevgi her dili konuşur. Her zaman her dili konuşan şeyler yapmaya çalış, o zaman herkes seni anlayacaktır!
”
”
Mehmet Murat ildan
“
Nedir bir dil? Bir dil bazen Berlin’in eski evlerinden birinin bir cephesidir, bazen iyi asfaltlanmamış bir cadde, bazen yalnız bir gecedir. Berlin’de. Bazen beyaz, ince bir gövde, bazen bir yazarın bir cümlesidir yalnız Almancada tadına varılabilen. Bazen bir insanın sevimli yüzüdür, bazen insana nereden geldiğini soran bir yaşlıdır.”
Tezer Özlü, ‘Kalanlar’, sayfa 45
”
”
Tezer Özlü (Kalanlar)
“
Hate ber derî
Min lê nenêrî
Lê gava ew çû
Min dil daye dû
Ka ew çavên reş
Ka ew dêmên geş
Ka ew bîna xweş
Ka ew reng û rû
Yara min bakir
Ey bilbilê dîn
Li ser çi digrî
Qêrîn û nalîn
Yara te wa ye
Li ber çava ye
Ev deşt û çiya
Tev xweş kir bi bîn
Bilbil tu zanî
Gelo ez kime?
Tu tim serbest î
Lê ez girtî me
Bê lîs û hêlîn
Bê ol û bê dîn
Ez im Cegerxwîn
Xortê Kurdî me
”
”
Cegerxwîn
“
50 sene evvelki Türk, kendine has dili, etiketi, kendine has kimliği, şahsiyeti olan, kendine göre tarih, edebiyat bilgisi olan biriydi. kendine göre tarih, edebiyat bilgisi olan biriydi. Bugünkü Türk'ün edebiyat bilgisi yok, hevesi yok, tarih hiç bilmiyor, kendine has etiketi yok, çok kötü bir dil konuşuyor ve kaba. Müzik zevki ilerlemedi. Bunlar çok önemli. Ben neticede herşeyi sayarken, insan malzemesine bakıyorum. Öte yandan çok da büyük bir değişme görüyorum açıkçası. O zaman düşünmem lazım: niye bu kültür meselesi bugüne kadar halledilmedi?
Bunda geçmişi reddetmenin de etkisi oldu mu?
Geçmişi reddetmenin Cumhuriyetin hedefi olduğunu zannetmiyorum. Böyle şeyler yok. Birkaç tane söylev, demeçten parçalar alıyorlar Atatürk'ten ve bunların bütünle ilişkisini kurmadan ileri sürüyorlar. Halbuki o bambaşka bir kontekstin (bağlamın) içindedir, ona bakmak lazım. Bunu maalesef bazı Cumhuriyetçi geçinen muallimler yapıyor. Atatürk'ün bir cümlesini alıyor, tamamen çarpıtarak kendince bir mana veriyor. Halbuki o söz bir yere oturuyordur. Mesela Atatürk büyük bir mareşaldir, kimse bundan şüphe etmiyor. şimdi büyük bir mareşal, Kanunilerin, Yavuzların, Fatihlerin yaptığı seferlere ve o seferlerin yarattığı tarihe "serseri bir macera" demez. Bu lafı bir TV programında Cemal Kutay ileri sürdü. Atatürk bu lafı niçin söylemitir, ne zaman söylemiştir?
Baktığınız zaman anlıyorsunuz ki, bu 1. Cihan Harbi ve Enver'in macerasıdır.
Daha güzel tarif edilemez o olay, ama kalkıp da bütün Osmanlılara teşmil edersen olmaz. Bir kere Atatürk afedersiniz, yıkıcı bir adam hiç değildir. Milletin kimliğini oluşturan bir tarihi böyle karalamaz. Īkincisi askerdir adam herşeyden evvel, hem de iyi bir askerdir. Yani iyi bir sporcu, iyi bir sporcuya zirzop diyemez. Sevse de sevmese de iyi bir mareşal öbür mareşallere böyle laflar etmez. Onun için bugünkü literatürde son derece büyük çarpıtmalar vardır gördüğünüz gibi. Bunları halletmek lazım. Tarih çok önemli bir olay tabii, kimlik çok önemli, hele böyle bir ülkede.
”
”
İlber Ortaylı (Tarihin Sınırlarına Yolculuk)
“
TUJHE WAPIS MEIN LAUN KAISE...
Tere bin jeena is dil ko sikhaun kaise,
Hoon dil shikasta, tujhe wapis mein laun kaise,
Tujhe yaad kar k jo girtay hein aansu mere,
Dunya walon se unko chhupaun kaise,
Baad tere jo kuch bhi hai beeta mujh par,
Dastaan wo mein tujh ko sunaun kaise,
Wo jo soya tu us din to na utha kabhi,
Raha sochta mein k tujh jo jagaun kaise,
Poochtay hein yeh jo mujh se k tu kaisa tha,
Teri azmat ka inko bataun kaise,
Tujhe bichhray ik arsa ab hone ko hai,
Magar is dil ko yeh yaqeen mein dilaun kaise,
Chehray ki is hansi pe na jao yaaron,
Tum ko dil k zakham mein dikhaun kaise,
Tere hone se hi hansta tha yeh dil saadi,
Hoon pareshan ab isko hansaun kaise…!
”
”
Saad Salman
“
Öyle bir dil kullanın ki hikayeniz bedbahtları eğlendirsin, neşeli olanların mutluluğunu arttırsın, bilgisizlere cahilliklerini hissettirmesin, ustalar ise yeniliklerinize hayran kalsın, ciddi kimseler hor görmesin, bilgeler övsün.
”
”
Miguel de Cervantes Saavedra (Don Quixote)
“
Ferat im-Kêferat im
Guj-guj û him-him Ferat im, Ferat...
Xush-xush û xum-xum Ferat im, Ferat...
Ferat im, kêferat im
Kar im, xebat im
Jîn û felat im
Va ye ez hatim
Ji jor ve ez têm
Diçim ber bijêr
Di nav dilê min
Tev gewher û zêr
Ferat im...
Bi him-him ez têm
Bê ser û bê min
Ser derya mezin
Ferat im...
Daxwaza millet
Feratê dijwar
Di ber xwe dibim
Tev gerş û gemar
Ferat im...
Dengê sewîyan
Rengê birçîyan
Ez dengê şivan
Xama xwendevan
Ferat im...
Tev ah û nalîn
Giryan û qêrîn
Bi çelq û lem-lem
Hemî kul û xem
Ferat im...
Diçim pêş bi rist
Wek sitêr û rist
Hemî derd û kul
Dikevim nav dil
Ferat im...
Di dilên xortan
Dikelim herdem
Ber pozê dijmin
Ez xîp û kelem
Ferat im...
Ez xwendevarî
Ezim hişyarî
Dûr û dirêjim
Gavan tavêjim
Ferat im...
Di nav dilan de
Pir xurt û bi tîn
Di nav damarên
Xortanê bûm xwîn
Ferat im...
Di ser hevre têm
Bi çelqîn û guj
Di ber xwe dibim
Dijminê xwînmij
Ferat im, kar im, xebat im
Ez kêferatim
Vaye ez hatim
Ji Kurdistan ve têm
Pir xurt û bi tîn
Ez pêta cerg
Û dilê Cigerxwîn
”
”
Cegerxwîn
“
Değişmek, kendine yabancılaşmak demekti. Dişimdeki küçük bir oyuğun içine giren bir yemek artığına, dilim ne kadar şiddetle saldırıyor, o küçük oyuğa giremeyeceğini bildiği halde, bütün yumuşaklığıyla kendini katı duvarlara vuruyor. Barınamazsın o kovukta, yabancı diyor. Tükürük bezler, o küçük parçayı eritmek, boğmak için seller akıtıyor; dil, bir yılan gibi tekrar saldırıyor, küçük bir gedik bulup dalmaya çalışıyor. Boğazım yutkunuyor: büyük anaforlar yaratıp yutmak istiyor bu bilinçsiz küçük parçayı. Hepsi el birliğiyle uğraşıyorlar, kendilerini harap ediyorlar. Dilin ucu parçalanıyor, boğaz kuruyor. Amaç, canlının bütünlüğünü korumak, değişmesini önlemek. Yeni olan her şeye isyan ediyor vücut: dünyanın en rahat yatağında ilk yattığı gece uyuyamıyor. Beyin, vücudun o korkunç diktatörü de tutucu bir derebeyi aslında. Gene de vücut kadar geleneklerine bağlı değil. Bazen vücudu, yeni maceralara, bilinmeyen yaşantılara, sürüklemek istiyor ve cahil hücrelerin kör başkaldırmasıyla karşılaşıyor. Emirlerini dinlemiyorlar yöneticinin; ayaklanıyorlar.
”
”
Oğuz Atay (Tutunamayanlar)
“
Ana dilimiz,bu yüzden, kesinlikle bir ana değil - bir yetim. Bizim Vietnamcamız bir zaman kapsülü, senin eğitiminin sona erdiği, küle döndüğü yerin işareti. Anne, bizim için anadilimizde konuşmak demek, sadece kısmen Vietnamca, ama bütünüyle savaşça konuşmak demek.
”
”
Ocean Vuong (On Earth We're Briefly Gorgeous)
“
Çünkü insanları konuşarak tanıyamazsınız. Konuşmak, canlı yaratıklar arasındaki en etkisiz iletişim aracı. Dil yalan söylüyor, olanları çarpıtıyor, insanlığın hiç bıkıp usanmadığı klişeleri tekrarlıyor. Bu yüzden, insanları dinlemek onları anlamak için yeterli değil.
”
”
Zülfü Livaneli (Bir Kedi, Bir Adam, Bir Ölüm)
“
I promised myself that I would talk to her before the summer was over, but schools reopened, the leaves reddened, yellowed, and fell, the rains of winter swept in and wakened Baba's joints, baby leaves sprouted once more, and I still hadn't had the heart, the dil, to even look her in the eye.
”
”
Khaled Hosseini (The Kite Runner)
“
Dil öğretimini eğitimin yararsız yanları arasında saymama şaşılacaktır; ama burada yalnızca ilk yaşlardaki öğretimden söz ettiğim unutulmamalı; hem ne denirse densin, hiçbir çocuğun, harika çocuklar dışında, on iki ya da on beş yaşına kadar gerçekten iki dil öğrenmiş olacağını kesinlikle sanmıyorum.
”
”
Jean-Jacques Rousseau (Emile: or Concerning Education)
“
Can sıkıcı, küçük burjuva, memur evimin yanına bir de karanlık, kara, ortaçağımsı, Hıristiyan, sörlerin yönettiği bir lise ekleniyor. Dokuz yılımı geçirmek zorunda kaldım bu okulda, ta ki bir nisan günü kaçıp, Paris’e gidinceye dek. Orada Montparnasse bulvarında bir kahveye oturdum. Sıcak bir nisan yağmuru yağıyordu. En sonunda yaşamın tam ortasındaydım. Bu okuldan bugün bile kaçarım. Okula çıkan sokaklardan bir daha hiç geçmedim. Bu hapishane bana bir dil verdi. Bir dil ve onunla birlikte ikinci bir dünya. Her iki dünyaya da ait olmayayım diye. Hiçbir yerde yaşamamaya hüküm giyeyim diye.”
Tezer Özlü, ‘Kalanlar’, sayfa 47
”
”
Tezer Özlü (Kalanlar)
“
Fakat ya anadilin kavruk kaldıysa? Ya o dil yalnızca bir boşluğun sembolü değil, kendisi başlı başına bir boşluksa, ya dil kesilip atıldıysa? İnsan kendini büsbütün kaybetmeden kayıptan zevk alabilir mi? Sahip olduğum Vietnamca senin bana verdiğin, telaffuz ve söz dizimi açısından ancak ikinci sınıf düzeyinde olan Vietnamca.
”
”
Ocean Vuong (On Earth We're Briefly Gorgeous)
“
***Sunn Meri Dastak***
khudse naaraz hai kyu,
aisi talaash hai kyu,
rooh teri udaas hai kyu bandeya...
naa mitegi yeh hasratein,
naa bharegi yeh khalaa,
naa milega yu sukoon bandeya...
sunn meri dastak,
khol dil ka dar,
kar mujhe qubool bandeya....
le haath mera thaam,
aur karle itmenaan,
ki yaad nahi mujhe
teri koi bhi bhool bandeya...
”
”
Henna Sohail
“
Nasıl ki bazı yaratıklar, tabiatın üretmekten vazgeçtiği bir canlı türünün son örnekleriyse, acaba –dil, kelimeler, düşüncelerin çözümlenmesi icat edilmemiş olsa–ruhlar arasında mevcut olabilecek iletişimin yegâne örneği de müzik mi diye düşünüyordum. Müzik, devamı gelmemiş bir olasılık gibidir; insanlık başka yollara, konuşma ve yazı diline sapmıştır.
”
”
Marcel Proust (La Prisonnière)
“
Ey Welat Dûrim Ji Te"
Dîsa ji te dûrim welat
Dil ketye gomanên dikûr
Ger dûr û nêzîk bim ji te
Her dem li ser te kûre-kûr
Gava ji te ez dûr dibim
Ne ko ditirsim ez ji şûr
Divên çarekê bikin
Ji ser te rakin pî stûr
Tim dar bi destê dijmin e
Em têne kuştin rengê mûr
Kurên te ser xistin xewê
Lê ez dinalim wek bilûr
Kengî ji xew rabin gelo
Yan kengî em dadin tenûr
Divêm bi ser çiya kevin
Dîsa bikn tev qûre-qûr
Welat çiqas dûrbî ji min
Di dil dibî pertav û nûr
Ne bes Xumênî dijmine
Dijmin pirin, nêzîk û dûr
Wek baz cihê kurd tim çiya
Dijmin di nav xan û qisûr
Dibin piyên tanga de çûn
Kal û jin û bapîr û hûr
Birçî û tazî û reben
Çarox di pê û mil bi tûr
Derd û kulan dil kirye ron
Ta ko Cegerxwîn bûye tûr.
”
”
Cegerxwîn
“
He was grinning, hands tucked in his back pocket, as he rocked back and forth on his heels. "Nothing, it's just you sound really cute when you're freaking out.
”
”
Nisha Sharma (Dating Dr. Dil (If Shakespeare Was an Auntie, #1))
“
Learn like a bird, create tools, and improve your abilities
”
”
Dil Nawaz
“
Their purpose doesn’t excuse their actions.
”
”
Nisha Sharma (Dating Dr. Dil (If Shakespeare Was an Auntie, #1))
“
Happy fucking thirtieth birthday to me.
”
”
Nisha Sharma (Dating Dr. Dil)
Nisha Sharma (Dating Dr. Dil (If Shakespeare Was an Auntie, #1))
“
son coup d'il qui décident à
”
”
Marcel Proust (À l'ombre des jeunes filles en fleurs)
“
Mockingbirds can remember hundreds of Songs. Can you recall all of your contacts?
”
”
Rana Dil Nawaz
“
Ez Gelek Tî Me
Şeraba wan lebên lala
Bi minde ez gelek tî me
Bila xêra te bî cana:
Nizanî ez çi birçî me?
Ji baxê paxil û sîngê
Eger sêvek bidî Seyda
Xurînî pê ku bişkînim
Diçim ser rê ku rêwî me
Eger sênca rez û baxan
Çirand û dest birin sêvan
Dibî lêv herne ser lêvan
Li min megre ku sêwî me
Bi tenha ez li çolê me
Serî goka di holê me
Birîndari m ji wan mijgan
Pêrîşani m çi xwînî me?
Welatperwer bî ey xanim:
Were dest deyne ser canim
Birînê min qemûşk bigrin
Bi jînê pir bi hêvî me
De wer maçek biminde xweş
Li dêm ko bisk bikin şevreş
Ku ayîna te bigrim ez
Ji nûve da bi zanîme?
Bihayê herdû sêvên zer
Li dil xistin te sed xencer
Mebîne qelsemêrim ez
Ji kurdên ser nişîvîme?
Kurê Xesro û Guhderzim
Di vê rêde gelek berzim
Evîndarim ku can û dil
Li ber destê te danîme
Eger ez ser dibim ber pê
Xwedana şal û îşerpê
Dixwazim ku tu pîroz bit
Di vê rê ez çi manî me?
Dema çavên te yên mêrkuj
Dibênim ez dibim wek mij
Peyala şerbeta lêvan
Kirim gawir ku yezdî me
Ji te dûrim te nabînim
Li ser te ez ciger xwînim
Çi bêjim ko nikarim bêm
Di îro ez swêdî me.
Cigerxwîn
Stockholm 26.9.1979
”
”
Cegerxwîn
“
Daha önce de belirttiğim gibi dil, insan toplulukları arasında evrenseldir ve bildiğimiz kadarıyla türümüzün tarihi boyunca var olmuştur. Diller karşılıklı anlaşılmaz da olsalar, bu yüzeysel çeşitliliğin altında yüklemleri, tümce ve sözcük yapıları, ad durumları, yardımcı yüklemleri ve daha başka ögeleriyle evrensel dilbilgisinin tek bir bilgisayımsal tasarımı yatar.
”
”
Steven Pinker (The Language Instinct: How the Mind Creates Language)
“
İnsanlar İngilizce veya Çince ya da Apaçi dilinde düşünmez; bir düşünce dilinde düşünür. (...) Bir dili olmayanın bile zihincesi vardır, büyük ihtimalle bebeklerin ve çok sayıda hayvanın da basit dilleri vardır. Eğer bebeklerin kendi dillerinden ya da dillerine çevirecekleri bir zihinceleri olmasaydı, bir dil öğrenme gerçekleşmez hatta bir dil öğrenme bir şey ifade etmezdi.
”
”
Steven Pinker (The Language Instinct: How the Mind Creates Language)
“
The harder farmers push animals beyond their natural limit, and the more closely animals are confined, often the greater the risk of disease and the heavier the reliance on vets to keep herds alive. Their weapon of choice is antibiotics. According to Dil Peeling, who qualified as a vet in the UK but spent much of his career working in developing countries: A vet’s worth is now measured by his or her ability to deliver on production and animal health – not welfare. It is difficult to persuade vets who have invested so much of their careers in propping up intensive farming to turn their back on such systems. You’re asking the high priests of the livestock ministry to reject everything they know. As far as they’re concerned, this is how things have always been done. Now
”
”
Philip Lymbery (Farmageddon: The True Cost of Cheap Meat)
“
Ne mîne li hîvya çi kesa da bhên o te dil xush biken o jîyana te bashte biken.. Shertanê li ser çi kesan neke ko dê hên o te rizgar ken. Tu xodanê peyva dest pêkê o pêngava dest pêkê be, o destê xo bgre harîkarîya xo bike o bizane xodê harî wî kesî diket yê harî xo diket.
Eger te ew kes ne dît te dil xush biket, tu bxo xo dil xush bike.
Eger te ew kes ne dît bu te shemalkekê helket, li êkê dî ne gerhe shemalkên te bi vemrînît.
Neçe bîyabanê o li gûlên ciwan bi gerhe, tu hîç tshtekî li bîyabanê nabînî ji blî strî o dehlîya.
Tu bitnê dishêy wê jîyanê bu xo avakey ya di hzr û xeyalên te da. Kes na hêt o xewnêt te o hez o hîvîyên te bikete rastî, evca ji xew rabe o kar bike bu hîvîyên xo.
Serê xo bilind ke o eger tarî bi ser te da hat li rûnahîyê bi gerhe o bizane heyv ya li hîvya te.
Çi dergeha li xo ne gre , çûnkî de her rojek hêt pêdvî wî dergehî bî. Torre ne be demê kesek axftneka ne ciwan di bêjît te o bizane ew kesatîya xo pênase diket ne ya te.
Bawerîyê bi xo o bê hîvî nebe, beref xewnên xo ve here . Çi car rêka xo ne ber de, eger rêk çenda dirêj bît, xo dana çîya bît, xo bihêz bike o geshbîn be.
Ya çoy ji bîr ke, o bizane di gel helatna rojeka nî, delîvên nî dihên o pshtî zvstana dijwar dê bûhar hêt o gûl dê vebn.
Ev gerdûne xodê yê bu te çêkrî, supasîya wî bike ko tu day saxlem. Di gel xodê be o dê ew te parêzît o xewnên te di gel wî de bine rastî.
”
”
Jiwar Chelky
“
Konuşmanın ses dalgasında, bir sözcük diğerine kesintisiz olarak bağlanır; dile getirilen sözcükler arasında, yazılı sözcüklerde olduğu gibi küçük beyaz boşluklar yoktur. Ancak biz zihin sözlüğümüzdeki belli veri girdilerine denk düşen bir sesi sonuna kadad yakaladığımızda, sözcükler arasındaki sınırları kendimiz hayâl ederiz. Yabancı dildeki bir konuşmayı dinlediğimizde bu daha da belirginleşir: Bir sözcüğün nerede bitip diğerinin nerede başladığını söylemek imkânsızdır.
”
”
Steven Pinker
“
Sert bir dil kullanırlardı o korkunç yumuşaklığı kapsayabilmek için. Nallandı derlerdi. Göçtü, işerken şişlendi. Acımasızlık değildi, sahne duruşuydu sadece. Oyuncuydular. Biri öldüğünde tam ölmek gibi değildi, çünkü tuhaf bir biçimde senaryo gereğiydi ve repliklerini ezbere biliyorlardı sanki, ironi katılmış trajedi. Ve bu yüzden farklı adlar yakıştırmayı severlerdi, ölüm gerçeğini parçalamak için. Cesetleri tekmelerlerdi. Baş parmakları keserlerdi. Homurtulu bir argoyla konuşurlardı.
”
”
Tim O'Brien (The Things They Carried)
“
Bilbil û Gul
Bilbilê dilkul dinalî,
Her li ser dêmên gulê,
Gul çi zanî ku li ser kê,
Wer dinalî bilbil e?
Pertewa dêmên sipî
Carek li dil ku ew nedî
Çend bikî qêrîn û zarî
Kî dizanî dil kul e?
Dilgirê wek bilbilê
Herdem bi nalîn û girî
Girtiyê benda evînê
Dil li benda sunbil e.
Dilbijê bê çare çibkî
Bil ji qêrîn û girî
Ê di benda dil revînê
Kî dizanî bê dil e?
Ev xem û derd û elem
Ku min di dil de pir civîn
Tev ji pêt û pertewa
Şaha bi tac û sunbil e
Ew kesê sewdan li ser
Naçî rêza dilgiran
Her çiqasî ew bi gazî
Rengê dengê zengil e
Ger ji dêmên sorgulî
Pertew nedî nêv can û dil
Nakevî nêv bend û dava
Zulfê mest û fulfil e
Ez di benda dilrevayê
Tîr ji birhan têne dil
Lêw me dil herdem bi destê
Nazika reş-kakile
Ew kesê carek diye
Derdê evînê wî bi dil
Jar û sergerdan û meste
Xweş dizanî 'moşkil e'
Pertewa dîdariyê
Ku mêxolî ez kirim
Laleş a min ser li ber
Danî li sîng û paşilê
Bûye çil sal ku cigerxwîn
Bû ji tîrên ebriwan
Lew me dermanê birînê
Lêv û sêvên paxile
”
”
Cegerxwîn
“
Cinayet romanları bir bulmaca önerip çözümünü getirmek zorundadır. Tabii ki, bu, sadece kimin suçlu olduğunu bulmak kadar basit değildir. Suçun neden ve nasıl işlendiğinin derinlerine inilebilir. Başka hiçbir türde, ilk sayfadan başlayan ve kitabın son sayfasında sırrın çözülüşüne kadar böylesine güçlü bir itiş gücü yoktur. Bu tür çok ince ince işlenmesi gereken, temiz ve net bir dil gerektirir. Romanın süratli bir akış içinde gelişmesi, yazarı, yaratacağı karakter ve mekânlar gibi zenginleştirici öğeler üzerinde çalışmaya zorlar.
”
”
Trevanian (Death Dance: Suspenseful Stories of the Dance Macabre)
“
Bindu held up her hands in a T-shape. "Neither of you are married or seeing anyone. The aunties did background checks." "Background checks?" Prem asked. "How did you? I mean- I didn't give you any of my personal information."
Farha Auntie stood from her chair, brushed off her shoulders, and then stepped closer until she could whisper in his face. "I have your home address, genealogy history, the balance on your credit card, and your social security number prita. As well as the name of your pet beta fish when you were six. Don't test us.
”
”
Nisha Sharma (Dating Dr. Dil (If Shakespeare Was an Auntie, #1))
“
Zaten kırılmış bir kızsın şimdi dövülmüş bir av
Yanmış ırmaklar öneriyorsun toy bedenine Kavmin yanlış tufanlardan geçip duruyor Gözlerime baka baka ağlayıp aşk diyorsun Bir tekkenin ortasına sirk treni devriliyor
Ki hâlâ çocuk övmeye duruyorsam bu Şehrin en uzak yerinden gelen onunla
Ve Izmitle ve Fargo yla ve Horasan la
Ve Hafıs ın beni eve götürdüğü kınla ılgili bir matkabı
Girdiği çenemden kemiğiyle birlikte söküp
Şu karşıki düğün salonuna ilave edemememdendir
Yoksa orospular ve ortaokul öğretmenleri girmesinler diye
Babam ve bilhassa dedem
Mahallemize yeterince toplum polisi gönderilmemesi konusunda
Gerekli telefonları etmiş durumdadırlar sevgilim!
Ama yine de sırf sen sürdürülebil diye aynı alnında melekçe
Ve şüpheye düşmeden kelebek besleyebilsin diye bir padişah açıkça Benim alıp kını
Öte yana geçmem gerektir
Içinden memleketi çekeyim diye Hem düşünsene;
Bu bizi nasıl da imparatorluklaştırır! Yoo,hayır!
Omzunu açma,.omzun ideoloji taşır.
Ve fakat 'dil'e rağmen bütün bunlar sevgilim
Ayaklarına beyaz çoraplar giydirmek istemediğim anlamına gelmeyebilir !!!!
”
”
Ah Muhsin Ünlü (Gidiyorum Bu: Reloaded)
“
Dış dünya âdeta el değmemiş bir orman ve az sonra neler olacağına dair başarılı öngörülerde bulunmaya tasarlanmış olan organizma, ardında aynı bu şekilde tasarlanmış daha çok bebek bırakacaktır. Mekân-zamanın nesneler ve eylemler olarak dilimlere bölünmesi, tahmin yürütmek için son derece hassas bir yöntemdir.
(...) Nesneleri sınıflar altında toplamak - yani zihincede sınıflar şeklinde etiketlemek - bir kişi bir varlık gördüğünde, kişinin doğrudan gözlemleyebileceği özelliklere kıyasla gözlemleyemeyeceği özellikler ile ilgili çıkarım yapmasına imkân sağlar.
”
”
Steven Pinker (The Language Instinct: How the Mind Creates Language)
“
Evlilikte olur böyle şeyler. Bir süre sonra sözcüklerin yerini başka şeyler alır. Sözcükleri tozlanmasın diye özenle paketleyerek rafa kaldırma sanatıdır bir anlamda evlilik. Her evlilik zamanla, detaylarda az çok farklı, ama temelde aynı kurallara bağlı o gizli dil hüküm sürmeye başlar. Çoğun kinle ve yerine getirilememiş isteklerin yanık kokusunun verdiği sancılı sızılarla beslenen; kendine özgü bakış, iç çekiş, saçı arkaya atış, yarım gülüş, kaş kaldırış, göz deviriş, hızla bacak sallayış, uzaklara manidar bakışlarla dalış ve benzeri değişik anlamları bünyesinde barındıran hareketlerin toplamıdır bu gizli dil.
”
”
Yalçın Tosun (Dokunma Dersleri)
“
Wittgenstein'ı bu duruma uyarlayacak olursak,dünyamızın sınırlarının,başkalarının bizi anlama sınırları tarafından belirlendiğini söyleyebiliriz.Elimizde olmadan başkalarının algılarının parametreleri içinde var oluruz- başkalarının bizim komikliğimizi anlama sınırları içinde komiklik yaparız;onların zekası bizim zekamızı,cömertliği cömertliğimizi,ironisi ironimizi belirler.Karakter,hem okura hem de yazara ihtiyaç duyan bir dil gibi işler.Shakespeare, yedi yaşındaki çocuğun gözünde saçmalıktan ibarettir,eğer sadece yedi yaşındakiler tarafından okunacak olursa yedi yaşındaki birinin anlama kapasitesi ölçüsünde takdir edilir.
”
”
Alain de Botton (The Romantic Movement: Sex, Shopping, and the Novel)
“
İstanbul bilhassa 19. Yüzyılda göçmen İtalyanlarla doluydu. Beyoğlu'nun birçok binası İtalyan ustaların ve onların yetiştirdiği Rumların eseridir. Şehirde bu maddi kalıntıları dışında birçok dil ve adet kalıntısı da vardır. Gemicilik terimleri dışında, İstanbul ve İzmir argosu da İtalyanca deyimlerle doludur. "Mantenuta" kelimesi, kapatma-metres karşılığı olarak "montinata" veya "manita" diyr geçer. "Alırım façanı aşağı" diyen adamların bu kelimenin "faccia"dan geldiğini bildiklerini sanmayız. "Bu işin raconu böyledir" diyenler, kelimenin İtalyanca "raggione" den geldiğini belki bilmezler. Zaten argoda kaynağı bilmek diye bir sorun yoktur.
”
”
İlber Ortaylı
“
En sevdiğim kitaplardan vazgeçtim, gözlerini kitap yaptım kendime,
Çünkü yaşamın bütün zevkleri, bilginin kavradığı her şey senin gözlerinde.
Eğer bilgi bir hedefse, seni bilmek her şey için yeterlidir;
Seni övebilecek olan ancak iyi eğitim görmüş bir dil olabilir,
Seni görüp de hayran olmayan dünyanın en cahil kişisidir;
Görür görmez her şeyine hayran olmak gurur duyduğum niteliğimdir.
Jüpiter'in yıldırımları gözünde çakıyor, sesin onun gök gürültüleri gibi,
Kızgın olmadığında uyumlu bir müzik ve tatlı bir sıcaklık yayıyor sesin.
Sen cennete layık bir varlıksın, ne olur bağışla bu hayranını sevgilim,
Cennetin övgüsünü kazanmış birine böyle dünyevi sözler ettiğim için.
”
”
William Shakespeare (Love's Labour's Lost)
“
Bir dizi çarpıtıcı prizma bir başkasını tanımamızı engeller...
Önce imge ve dil arasındaki engel var...
...
Bir başkasını hiçbir zaman tamamen tanıyamayışımızın bir nedeni de neleri açığa vuracağımız konusunda seçici oluşumuzdur...
...
Bir başkasını tümüyle tanımaya bir üçüncü engel de paylaşan kişide değil, paylaşanın izlediği sırayı tersine çevirip dili imgeye- zihnin okuyabileceği metne- tercüme etmesi gereken öbür kişide, tanıyanda bulunur. Alıcının imgesinin göndericinin özgün zihinsel imgesine uyması çılgınca olanak dışıdır.
Çeviri hatası önyargı hatasıyla karışır. Başkalarını kendi yeğlediğimiz fikir ve gestalt'lara uydurmak için zorlayarak çarpıtırız.
...
Bir yüzü her görüşümüzde tanıdığımız şey o kişiye ilişkin kendi fikirlerimizdir. Bu kelimeler hüsranla sonuçlanan birçok ilişkinin anlaşılması için bir anahtar verir bize.
”
”
Irvin D. Yalom (Love's Executioner and Other Tales of Psychotherapy)
“
WO PAL BHI KYA PAL THE
WO PAL BHI KYA PAL THE.
JO BITE HUE KAL ME THE.
BITAYA THA EK WAQT UN DOSTO KE SATH
BHULE BISRE UN RATO KE SATH.
JITE THE HUM BHI GURUR ME ZINDAGI
NA HARNE KE SURAT ME YE ZINDAGI.
MILI THI JAB PAHLI NAZAR TUJHSE.
GUM HO GAYA THA YE DIL KAHI MUJHSE.
RUK GAYA THA WAQT JAISE.
THAM GAYI THI YE SAANSE VAISE.
WO PAL BHI KYA PAL THE.
JO BITE HUE KAL ME THE
WO CHUP CHUP KAR TUJHE DEKHNA.
WO KHAWABHO ME BHI TUJHE DEKHNA
WO DUAON ME TUJHE MANGNA
WO NIGAHON ME TUJHE BAITHANA
YAAD HAI WO SAB….
WO PAL BHI KYA PAL THE
JO BITE HUE KAL ME THI
TAB DIKHAYA TUNE.
SACH HI BATAYA TUNE
BIKTI HAI JAHAN ME SURAT NA HAI SIRAT KA KOI MOL.
MILTI HAI MOHABBAT YAHA KAUDIYO KE MOL.
ZIDD THI MERI BHI TUJHE PANE KI.
EK DIN TUJHE EHSAS DILANE KI.
SURAT TO BAS DO DIN KI KAHANI HAI.
SIRAT HI ZINDAGI BHAR KAAM ANI HAI.
AJ HOTA HAI TUJHE BHI MAHSOOS.
JO KAL MUJH PAR THI BITI.
AJJ WO TUJHKO HAI JINI .
SAHI KAHA HAI KISI NE
MOHABBAT KISI KO PAGAL BANA DE.
TO KISI KO PATTHAR BANA DE.
WO PAL BHI KYA PAL THE.
JO BITE HUE KAL ME THE.
”
”
Renu Maurya
“
Onu ertesi gün yine bir gezintiye davet etmenin doğru olup olmayacağı konusunda emin değildim. Bütün gün evdeydim, daha doğrusu alt kattaki odalarda kaldım, beni bütün öğleden önce ve öğleden sonranın büyük bölümünde meşgul eden İranlı kadını düşünmekten birden bir kitabın yardımıyla kurtulma gereğini duydum ve uzun zaman sonra, kesinlikle haftalar sonra bir şey okumayı beceremedikten sonra, şimdi yine yukarıdaki kitap odasına çıkabildim. Yukarıdaki odaların en küçüğünü kendime kitap odası diye adlandırılan bir oda olarak düzenlemiştim ve içinde okuma dışında hiçbir şeyin yapılamayacağı biçimde tasarlamıştım, kitap ve yazılarla uğraşılır biçimde, bu amaçla bu odaya tek bir sandalye koymuştum, o da tek pencerenin önünde duruyordu, sert, her açıdan rahat olmayan ve tamamen basit bir sandalyeydi, okuma amaçlı olanlar içinde insanın düşünebileceği en uç örnekti ve böylece pencerenin önündeki ahşap sandalyede oturarak, eğer karar vermişsem hiç rahatsız edilmeden hangisi olursa olsun istediğim kitaba dalabiliyordum, o öğleden sonra, çok iyi anımsadığım üzere, anne tarafımdan büyükbabamdan kalan mirasla elime geçen Schopenhauer’in İstem ve Tasarım Olarak Dünya’sını okudum, okumaktan, beni her açıdan aklayacak bir zevkten başka bir şey beklemediğim zamanlarda hep bu kitabı okurdum. İstem ve Tasarım Olarak Dünya daha gençlik yıllarımdan bu yana benim için felsefe kitaplarının en önemlisi olmuştu ve kendimi onun etkisine bırakmış, yani kafamın bütünüyle tazelenmesine hep güvenmiştim. Başka hiçbir kitapta hiçbir zaman daha duru bir dil ve aynı biçimde duru bir akıl bulamadım, hiçbir edebiyat yapıtı bende daha derin bir etki yaratmadı. Bu kitapla birarada olduğum zaman hep mutluydum. Ama çok ender bu kitap için mutlaka gereken doğal ve zihinsel hazırlığa sahiptim ve bu yüzden çok ender olarak bu olağanüstü ve doğrusu dünya hakkında karar veren kitapla birarada olmaya olanağım vardı, çünkü İstem ve Tasarım Olarak Dünya tpkı az sayıdaki diğer en yüce kitaplar gibi, yalnız en uç yetenekte ve bu yüzden algılama yeteneğinde ve algılama onurunda insana açılır ve deşifre olurlar. Bu olanağa o günden sonra en büyük ölçüde sahiptim. Beni yalnız uzun olmakla kalmayıp mutlaka son yılların en uzun süren yalıtılmışlığından ve düş kırıklığından da çekip çıkaran İranlı kadınla karşılaşma, kelimenin tam anlamıyla, onunla karaçam ormanına yaptığım gezintinin, ki sadece yüzeysel bakıldığında başarısız olmuş, gerçekte ise tam tersi bir etki yapmış olmasının, benim bu kadar uzun süre sonra yine kitap odamda ve üstelik de hemen İstem ve Tasarım Olarak Dünya ile sakinleşmemin ve beni hoş bir ruh durumuna sokmasının en son nedeni değildi. Hele bir saat ya da uzun bir süreyi İstem ve Tasarım Olarak Dünya ile geçirdikten sonra birdenbire doğabilimsel çalışmalarıma istek duyacağım aklıma gelmezdi ve ben kalkıp kitap odasından dışarı çıkıp, içine doğabilimsel çalışmalarımı, yani bütün doğabilimsel yazılarımı ve bu doğabilimle ilgili diğer yazı ve kitapları kilitlediğim odaya gittim. Aylardır bu yazıları ve yazıların yazılarını ve kitapları ve kitapların kitaplarını görememiştim, çünkü en derin düş kırıklığı içindeydim. Bu durum artık son bulmuştu.
”
”
Thomas Bernhard (Yes)
“
İlgili bölgeyi kazdıklarında bulduklarının yanında kapalı bir de kutu bulmuşlar. İçini açtıklarında, bir kitap kabı ve yanında bilmedikleri bir dil ile yazılı parçalanmış sayfalar görmüşler... Onuda yanlarına alarak İstanbul'a tekrar dönmüşler. Bu işlerde uzman olan birine göstermişler. İşte o uzman, iş bilir kişi şans eseri bizim samimi arkadaşımız çıkmasın mı? Arkadaş kitabın adını okuduğunda Lilith yazdığını görmüş. Definecilere bunu bana satın demiş, onlarda çok yüksek bir meblağ istemişler ve bir türlü ücrette anlaşamamışlar. Arkadaş, o zaman hiç olmazsa bu sayfaları çevirmem için bana biraz süre verin sonra kitap sizin olsun demiş. Defineciler bizim arkadaşa tekrar işleri düşebileceği ihtimalinden olsa gerek olmaz diyememişler ve kabul etmişler. Arkadaş okunabilir parçaları ayırmış ve türkçeye çevirmiş sonra kitabı definecilere teslim etmiş. Bu kitabın arkadaşın ilgisini çekmesinin sebebi tamamen biziz; bizim efsanelerle özellikle Lilith'le ilgili olduğumuzu bilir ve bizi çok sever, samimiyizdir... Ama maalesef kitabın ne yazdığını merak edip türkçeye çevirmeye odaklanan ve başında çabuk bitirmesi için bekleyen defincilerin olması sebebi ile kitabın bir resmini çekebilir miyim demeyi akıl edememiş... Her neyse sonra bizi arıyor, biz haberi duyduğumuzda heyecanımız tavan yapmadı desek yalan olur... Hemen apar topar arkadaşın yanına gittik, teşekkür edip çevirileri aldık... Kitap'ın kapağında sadece LILITH yazıyormuş. Bu e-kiptabın kapağına resmi biz koyduk. Orjinalinde resim yokmuş. Kitap, parça parça olduğundan ve bize göre her parçası değerli olduğundan dolayı bu kitaba İNCİLER diye ikinci bir ismi biz verdik.
”
”
Anonymous
“
Bir değişiklik olsa, doğa birden kıvranmaya başlasa, ne olur? O zaman şuracıkta olduğunu anlar, yüreklerinin çatlayacak gibi çarptığını duyarlar. Dalgakıranları, savunma duvarları, elektrik santralleri, izabe fırınları, şahmerdanları o zaman ne işlerine yarayacak? Her zaman gerçekleşebilir bu, hatta biraz sonra bile; işaretleri var zaten. Sözgelimi, gezmeye çıkmış bir aile babası, kırmızı renkli bir paçavranın, rüzgara kapılmış gibi sokağın öte yanından kendine doğru geldiğini görecek. Paçavra yanına geldiği zaman bunun, sürünüp duran, sıçrayan, toza bulanmış, kokmuş bir et parçası; kasılıp gevşedikçe kan fışkırtarak su akıntılarına yuvarlanıp giden işkenceye uğramış bir vücut parçası olduğunu görecek. Ya da bir anne, çocuğunun vücuduna bakarken, ''Ne olmuş yanağına, sivilce mi çıkıyor?'' diyecek ve etin biraz şişip yarılarak ortaya çıkan çatlağın dibinde bir üçüncü gözün, güleç bir gözün belirdiğini görecek. Ya da ırmakta yüzen birinin sazlara değdiği zaman duyduğu okşayışlara benzer okşayışlar kaplayacak gövdelerini. O zaman, elbiselerinin birer canlı haline geldiğini anlayacaklar. Bir başkası ağzını bir şeyin tırmaladığını duyacak; aynaya yaklaşıp bakınca dilinin, ayaklarını oynatıp damağını tırmalayan capcanlı, kocaman bir kırkayak haline girmiş olduğunu görecek. Tükürmek isteyecek onu, ama kırkayak gövdesinin bir parçası haline gelmiş olduğu için elleriyle çekip koparma zorunda kalacak. Yeni sözler kullanarak adlandırılması gereken yığın şey ortaya çıkacak; taş-göz, üç-köşeli-kocaman kol, ayak-parmağı-koltuk değneği, örümcek-çene. Sıcak yatağında uykuya varmış olan kimse, mavimsi bir toprak üstünde, Jouxtebovuille'in bacalarını hatırlatan, göğe doğru kırmızı ve bembeyaz yükselen, yarısı toprağa gömülü tüylü ve soğan gibi yuvarlak kocaman yumruları olan uğultulu bir erkek organları ormanında çırçıplak uyanacak. Ve kuşlar onların çevresinde uçuşacak; onları gagalayacak ve kanatacak. Yaralardan tohumlar akacak ağır ağır; küçük kabarcıklarla dolu ılık cam gibi saydam, kanla karışmış tohumlar. Ya da böyle bir şey olmayacak, göze görünür bir değişiklik çıkmayacak ortaya, ama insanlar bir sabah pencerelerini açınca, nesnelerin üzerine çökmüş olan ve bekler gibi duran bir çeşit korkunç anlamla şaşıracaklar. Yalnız bu olacak, ama kısa bir zaman sürse de insanlar yığın yığın intihara kalkışacaklar. Evet, böyle. Değişik olsun biraz, görelim; daha fazlasını istemiyorum. Birden yalnızlığa gömülmüş kimseler de görülecek. Yapayalnız, korkunç iğrençlikleri içinde yapayalnız insanlar sokaklarda koşuşacak; gözleri bir yere dikili, dertlerinden hem kaçıp hem onu içlerinde taşıyarak, ağızları açık, kanatlarını çırpan dil-böcekleriyle önümden yorgun argın geçecekler. O zaman katıla katıla güleceğim; gövdem, düğün çiçekleri ve kasımpatıları gibi açılan ne idüğü belirsiz pis kabuklarla kaplı olsa bile güleceğim. Sırtımı bir duvara dayayıp önümden geçtikleri sırada, ''Biliminiz nerede? Hümanizminiz ne oldu? Düşünen kamış onurunuzdan ne haber?'' diye haykıracağım. Korkmayacağım, hiç olmazsa şu anda korktuğumdan fazla korkmayacağım. Hangi değişiklik olursa olsun, bu varoluşun şu ya da bu biçime girmesi olacak. Bir yüzü ağır ağır yiyen bütün gözler, fazlalık olacak, ama ilk ikisinden daha fazlalık değil. Benim asıl korkum varoluştan.
”
”
Jean-Paul Sartre (Nausea)
“
Senin konuştuğun Prag Almanca’sının yoksul bir dil olduğu söylenir. Aynı zamanda senin dilinin de yoksul, sınırlı, kuru bir dil olduğu söylenir. Bizim gibi ülkelerde yaşayan yazarlar için -uzun süre boyunca ‘Türkçe yoksuldur, Türkçe hayır yoksul değildir’e sıkışmış bir tartışma- yine iyi bir ders olabilirdi bu: Dilin yoksulluğunu üzerine almak, onu zenginleştirmeye, edebileştirmeye çalışmak yerine iyice yoksullaştırmak. Wagenbach senin zamanındaki yaygın edebiyat dilinden, Prag Okulu’nun mecaz dolu, simgelerle yüklü dilinden örnekler verir. Senin edebiyatının gücü, sanırım tam tersini yapmadan gelir gerçekten. Sen mecazi bir dildense gerçek sözcüğü yakalamak ister gibisindir. Ama bu gerçek sözcük tüm mecazlardan daha güçlüce ışır. Çünkü bu dil bana kalırsa yalnız ve yalnız gerçeği yakalamayı istemektedir. (yoksulluğun hakikatle hep yakın bir ilişki içinde düşünülmüş olması ne ilginçtir.) Ama gerçek artık görünürde, şeylerde, bu görünen yaşamda değilse, gerçek imgesele dönüşmeye başladıysa, hayal gücü, hayal kurmaya benzer bir edimde bu hayaller, imgeler aracılığıyla imgeye dönüşmeye başlamış dünyanın gerçeğini yakalayabilir. Bu artık gerçeğin, hakikatin önceden orada hazır, verili olmadığı, onu hayal etmek, yaratmak gerektiği anlamına gelir.
Düş, gündüz dünyasının içimizde işlemeye devam etmesidir. Ama burada kişiler, varlıklar, nesneler, bilincimizin az çok geriye çekildiği bu ilginç vakitte tuhaf dönüşümlere uğrayarak ortaya çıkar. Düşte sanki benim içimde başka biri, başka bir dünya varmış gibi duyarım. Düşte her şey yoğrulabilir kıvamdadır, değişip durur, birbirinin kılığında belirir. Belki de imge iki şeyin sınırlarının birbiri içine girdiği o belirsiz bölgeden çıkmaktadır. Daha doğrusu, bizim, yani gündüz bilincinin, onun dilinin ‘şey’ dediği -‘bir insandır, bir kelebektir, bir şudur’- bu bulanık, belirsiz sınırdan çekip çıkardığımız bir soyutlamadır. Böyle koyarsak önce imgenin (benzer biçimde aklın değil deliliğin, normalin değil sapkınlığın) geldiğini, bu her şeyin kendiliğinden çözülüp birbirine karıştığı ilginç “şeyin” var olduğunu söylemek gerekecektir. Öyleyse dilin -ve yasanın- bu belirsiz bölgeden şeyleri, nesneleri, insanları, hayvanları, bitkileri bir soyutlama ile çekip çıkardığı, onu adlandırıp sabitlediği söylenebilir. Senin yaptığınsa uyanık bilinçle düş görmek gibi bir şey olacaktır. Gündüz bilinciyle gece bilincinin sınırında durabilme gücü olacaktır. Edebiyat ters bir işlemle, soyutlamanın başka türlü bir kullanımıyla, her şeyi bu belirsizliğe geri vermeye girişecektir.
Ama bugün dünya tam da hayallerin, imgelerin, duyguların üretimiyle kendini üretiyor görünmektedir. Bugünkü dünya bu bakımdan düşün, hayalin, imgenin, arzunun gücünü çoktan keşfedip temel üretim aracına dönüştürdü. Bir açıdan imgeselleşme ya da bugünkü deyimle sanallaşma sürecini en ucuna kadar taşıdı. Bugün belki de hiçbir biçim sabit, uzun süreli bir kalıcılığa sahip değil. Bu bir bakıma senin kaydettiğin sürekli krizin yeni bir hali demek. Ama bugün gözlerimizin önünde oluşan bu yeni hali belki de anlayamadığımızı itiraf etmek gerek. Öyleyse senle ben ya da bugün yazdığına inanan biri arasında benzerlikten çok derin, temel bir fark var. Dünyanın temel olarak imgelerle iş görmesi gerçeğine rağmen biz iki kere kör olmuş gibiyiz, hem gözlerimizi hem de görü gücümüzü yitirmişiz. Edebiyat yılda yazılan yüzlerce kitaba karşın söyleme gücünü kaybetmiş, tuhaf bir dilsizlik içindeymiş gibi görünüyor. Sen bir keresinde edebiyatı “ileri giden bir saat“ gibi tanımlamıştın. Dünyanın hızına karşı daha büyük bir hızla hareket eden bir aygıt. Ama edebiyat artık daha çok hep geri kalan bir saate benziyor. Çoğu yapıt şimdiden eskimiş, çok eskimiş görünüyor. Bununla sadece geçmişte yazılanları kastetmiyorum. Şimdi sana yazdığım şu mektubun da, genelde yazdıklarımın da bu yazgıdan ne yazık ki kurtulamadığını görüyorum.
”
”
Ayhan Geçgin